Ücretli izin nedir?
Yıllık ücretli izin işçilerin, yıl içerisinde dinlenmeleri için kanun ve yönetmelikle düzenlenmiş ücretli izin hakkıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. Maddesine göre, işyerinde işe başladığı tarihten itibaren, deneme süresi de içinde olmak kaydıyla, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık izin verilmesi gerekmektedir. İşçiler yıllık izin süresinde oldukları zamanlar için çalışmasalar da çalışmış gibi ücret alırlar.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
Eğer filika.co kullanıyorsanız, yıllık izninizi yöneten uygulamalara kolayca entegre olabilirsiniz.
Henüz kullanmıyorsanız, hemen keşfedin.
Yıllık ücretli izin süreleri nelerdir?
Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır. İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi süreleri şu şekildedir.
- 1-5 yıl arası (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,
- 5-15 yıl arası olanlara 20 günden,
- 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz.
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri ise dörder gün arttırılarak uygulanır.
Onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Yıllık ücretli izinler nasıl kullanılır?
Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Kanun kapsamında belirlenen ve hakedilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Hakedilen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir.
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır. İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır.
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.
Ücretli izindeyken çalışılabilir mi?
Hayır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 58. Maddesine göre; Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.
Henüz kullanılmamış izinler sözleşme feshinde çalışana ödenir mi?
Evet ödenir. İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Yıllık izin ücreti ücretin bir parçası olması sebebiyle herhangi bir istisnaya tabi değildir. Sosyal güvenlik primleri, gelir ve damga vergisi primleri hesaplandıktan sonra kalan net tutar işçiye ödenir. Bu ücrete ilişkin zamanaşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.
İhbar süresinde yıllık izin kullandırtılabilir mi?
İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, ihbar öneli olarak belirlenen süreler için işçiye verilmesi zorunlu yeni iş arama izinleri yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.
Ayrıca işçinin, işveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
